Η Μονή Παμμεγίστου Ταξιάρχη Μιχαήλ βρίσκεται σε δύσβατη ρεματιά, τρία περίπου

χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της μονής του Αγίου Δημητρίου στο Στεφάνι Κορινθίας.

Από την παλαιά μονή σώζεται σήμερα μόνο το καθολικό, το οποίο είναι κηρυγμένο

μνημείο σύμφωνα με την Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ31/ΚΗΡ/16034/561/(ΦΕΚ 716/Β/19-08-

1997). Το σχήμα και η διάταξη του μοναστηριακού συγκροτήματος δεν διακρίνεται

λόγω των λιθοσωρών και της βλάστησης.

Το καθολικό είναι ένας σταυρεπίστεγος ναός του τύπου Α1. Στο δυτικό τοίχο του

διακρίνεται η αμελής τοιχοποιία του αποτελούμενη από ακατέργαστους λίθους και

τεμάχια πλίνθων. Στη νότια πλευρά του, σε ύστερη περίοδο, κατασκευάστηκε

πρόπυλο κτισμένο με αργολιθοδομή, όπου γίνεται χρήση άφθονου κονιάματος. Spolia

είναι εντοιχισμένα στο νότιο τοίχο του ναού και στο δυτικό τμήμα του θόλου του

πρόπυλου. Η χρονολογική τοποθέτηση της ανέγερσής του παραμένει προβληματική.

Στο εσωτερικό φέρει τοιχογραφικό διάκοσμο, ο οποίος, βάσει της κτητορικής

επιγραφής του, χρονολογείται το 1565 και αποτελεί έργο του ζωγράφου Θεοδόσιου

Κακαβά.

Στον ναό έχουν γίνει επεμβάσεις κατά την δεκαετία του 1960 όπως η επικάλυψη των

στεγών με πλάκες από σκυρόδεμα και επιχρίσματα στις εξωτερικές επιφάνειες των

λιθοδομών που έχουν αλλοιώσει την αρχική μορφή του μνημείου. Άμεσα μέτρα

προστασίας του μνημείου οδήγησαν σε στερεωτικές εργασίες στο πρόπυλο και

υποστύλωση δύο τόξων εσωτερικά του ναού κατά την δεκαετία του 1990.

Στους φέροντες περιμετρικούς τοίχους του κυρίως ναού δεν εντοπίζονται έντονες

ρηγματώσεις, παραμορφώσεις και γενικά περιοχές με σημαντική μειωμένη αντοχή.

Ρωγμές με σημαντικό εύρος εντοπίζονται στις θολωτές οροφές και στα τόξα στήριξης

του τρούλου.

Στα χαμηλά τμήματα της φέρουσας τοιχοποιίας είναι έντονα τα ίχνη υγρασίας

προερχόμενη από το εξωτερικό έδαφος στον βόρειο τοίχο και ανερχόμενη από το

δάπεδο στους υπόλοιπους τοίχους.

Ο τοιχογραφικός διάκοσμος του ναού διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση με

φθορές στα σημεία ρηγματώσεων της λιθοδομής και με έντονα επιφανειακά

χαράγματα.

Για την αποκατάσταση και την ανάδειξη του μνημείου θα γίνουν οι ακόλουθες

εργασίες:

Α. Εργασίες Πεδίου

• Αποχωματώσεις, συλλογή και συσσώρευση λίθων, για την ανάδειξη της

χωροθέτησης και του περιγράμματος του συγκροτήματος των κελιών.

Β. Στερέωση – Αποκατάσταση

• Αποχωμάτωση περιμετρικά του ναού σε απόσταση 3,00 μέτρων περίπου και

διαμόρφωση του εδάφους με κατάλληλες κλίσεις για την απορροή των υδάτων.

• Αποκατάσταση του πρόπυλου σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία και άλλα που

τυχόν θα προκύψουν κατά την φάση εκτέλεσης των εργασιών.

• Έλεγχος και ενίσχυση της θεμελίωσης του ναού και κατασκευή αποστραγγιστικής

τάφρου.

• Καθαίρεση των πλακών από σκυρόδεμα από τις στέγες με αδιατάρακτη κοπή,

βαθύ αρμολόγημα των εξωραχίων των θόλων και κατασκευή νέας στέγης με κεραμίδια

βυζαντινού τύπου ημικολυμβητά.

• Καθαίρεση των νεώτερων επιχρισμάτων από τις εξωτερικές επιφάνειες της λιθοδομής

του ναού, καθαρισμός των αρμών από σαθρά κονιάματα και βαθύ αρμολόγημα με

κονίαμα κατάλληλης σύνθεσης. Αρμολόγημα με το ίδιο κονίαμα θα γίνει και στα

σωζόμενα τμήματα του πρόπυλου.

• Συντήρηση της υπάρχουσας θύρας εισόδου και κατασκευή ξύλινου πλαισίου με

σταθερό τζάμι στο άνοιγμα του Ιερού.

• Αποκατάσταση του πλίθινου διάκοσμου στην κόγχη πάνω από την πόρτα εισόδου.

• Εργαστηριακή έρευνα της σύστασης και της αντοχής των κονιαμάτων της λιθοδομής

του ναού.

Γ. Συντήρηση Τοιχογραφιών

• Αφαίρεση μεταγενέστερων επεμβάσεων

• Συντήρηση του υποστρώματος

• Συντήρηση της ζωγραφικής επιφάνειας

• Αισθητική αποκατάσταση

Δ. Έρευνα – Τεκμηρίωση

• Κατά την διάρκεια των εργασιών θα τεκμηριώνονται και θα αποτυπώνονται τα νέα

στοιχεία που θα προκύπτουν και αναλόγως θα τροποποιούνται τα σχέδια.

• Θα εκδοθεί ενημερωτικό φυλλάδιο για το μνημείο και τις εργασίες που θα

εκτελεσθούν.

Παραδοτέο Έργο:

1. Aποψιλωμένο, καθαρισμένο και διαμορφωμένο τον περιβάλλοντα χώρο του

μνημείου επιφάνειας 150,00 τ.μ.

2. Στερεωμένο και αποκατεστημένο το μνημείο (ναός) εμβαδού 70,00τ.μ. σύμφωνα με

τις επεμβάσεις που περιγράφονται στον «Πίνακα Αιτιολόγησης Προϋπολογισμού».

3. Αρχαιολογικός οδηγός σε έντυπη μορφή και δίγλωσσο πληροφοριακό φυλλάδιο με

αναφορά στην αρχαιολογική, αρχιτεκτονική και φωτογραφική τεκμηρίωση του

μνημείου και των ευρημάτων και τις εργασίες που υλοποιήθηκαν σ’ αυτό. Μία (1)

Ενημερωτική Πινακίδα.

Δικαιούχος του ποσού των 260.000 Ευρώ είναι η 25^η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων

Πηγή

Με την επίσκεψη του Αντιπεριφερειάρχη Κορινθίας Γιώργο Δέδε στο Στεφάνι το βράδυ της Τρίτης 19 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε και επισήμως η θετική κατάληξη του αγώνα της τοπικής κοινωνίας για την αποτροπή της δημιουργίας του λατομείου στο χωριό το οποίο θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες κατασκευής της Ολυμπίας οδού.

Όπως ενημέρωσε ο ίδιος ο αντιπεριφερειάρχης τους κατοίκους που είχαν μαζευτεί στο Καφενείο του Γιάννη Παρασκευά, η συμπληρωματική μελέτη του έργου από την οποία αποκλείστηκε πλέον η περιοχή Στεφανίου μαζί με την περιοχή Πιτσών Κορινθίας κατατέθηκε στον Πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου.

Η θετική αυτή κατάληξη δείχνει πως κανένας αγώνας δεν είναι μάταιος και πως ενωμένοι, κάτοικοι, φορείς, και τοπική αυτοδιοίκηση μπορούν να υπερασπιστούν το μέλλον του τόπου.

Ευχαριστούμε τον κύριο Δέδε ο οποίος ευθυγραμμίστηκε εξ αρχής και στήριξε αποφασιστικά και έμπρακτα τον αγώνα των κατοίκων και φορέων εναντίον της δημιουργίας του λατομείου που θα είχε προκαλέσει καταστροφικές επιπτώσεις για το φυσικό και ανθρώπινο περιβάλλον της περιοχής.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ και στα παιδιά του Συλλόγου Εθελοντών Περιβάλλοντος Χιλιομοδίου SOSTE TO και στον Πρόεδρο τους Γρηγόρη Καραγιάννη, με τους οποίους τα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Στεφανίου συνεργαστήκαμε άψογα στον από κοινού αυτό αγώνα. Το σώσαμε!

Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης, ύστερα από τη θετική αξιολόγηση της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Πελοποννήσου υπέγραψε, στο πλαίσιο της πρόσκλησης Νο 24 του ΔΕΠΙΝ- Πελοποννήσου, την απόφαση ένταξης για χρηματοδότηση από το ΔΕΠΙΝ – Πελοποννήσου 2007 – 2013 του έργου «Αποκατάσταση Ι.Ν. Παμμεγίστου Ταξιάρχη Μιχαήλ στο Στεφάνι Κορινθίας», συνολικού προϋπολογισμού 260.000,00 € με ΦΠΑ» με Δικαιούχο την 25η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Η Πράξη αφορά την αποκατάσταση και ανάδειξη της παλαιάς μονής, η οποία είναι κηρυγμένο μνημείο σύμφωνα με την Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ31/ΚΗΡ/16034/561/(ΦΕΚ 716/Β/19-08-1997).

Δικαιώνεται ο αγώνας που κατέβαλε ο Πολιτιστικός Σύλλογος τα τελευταία 10 χρόνια. Σημειώνουμε ότι η μελέτη αποκατάστασης του μνημείου που υποβλήθηκε στη 25η ΕΒΑ το Πάσχα του 2010, εκπονήθηκε για λογαριασμό του Συλλόγου. Η Μελέτη εγκρίθηκε το Ιανουάριο του 2013 από τη Δ/νση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.

Η Μονή του Ταξιάρχη Μιχαήλ πρέπει να ιδρύθηκε τον ένατο με δέκατο αιώνα, την εποχή δηλαδή που ο μοναχισμός πρωτοεμφανίστηκε στην περιοχή αν και η ακριβής χρονολογία δεν είναι γνωστή. Σίγουρο είναι ότι η Μονή λειτουργούσε από τις εποχές της Φραγκοκρατίας.

Το ερειπωμένο σήμερα συγκρότημα της μονής είχε το γνωστό τετράπλευρο μοναστηριακό σχήμα με επίκεντρο το καθολικό, αφιερωμένο στον προστάτη Ταξιάρχη Μιχαήλ. Παρά την εγκατάλειψη, ο ναός συνεχίζει να διατηρεί τη συνολική αγιογραφική του τοιχογραφία. Πάνω από την Ωραία πύλη που αποτελεί και την μόνη είσοδο του κτιστού τέμπλου του ναϊδρίου, βρίσκεται μια ευανάγνωστη κτιτορική επιγραφή που αναφέρεται σε ανακαίνιση του ναού που έγινε το 1565 μ.Χ. επί ιερομόναχου Συμεών. Έχει γραφτεί από τον αγιογράφο που ιστόρησε ολόκληρο το ναό, και ο οποίος ακολουθούσε την τεχνοτροπία της λεγόμενης Κρητικής Σχολής. Περιβάλλεται από κόκκινο πλαίσιο, ενώ η γραφή είναι μικρογράμματη με μαύρο χρώμα σε λευκό πεδίο. Η επιγραφή μας πληροφορεί ότι ο ναός κτίστηκε ευθύς εξαρχής στο όνομα του Ταξιάρχου Μιχαήλ, όπως επιβεβαιώνει και η τοιχογραφία του που βρίσκεται στο βόρειο τοίχο. Η ανέγερση του ναϊδρίου πραγματοποιήθηκε δια συνδρομής και κόπου του ιερομόναχου Συμεών για την ψυχική του σωτηρία του ιδίου και των γονέων του. Η δαπάνη της αγιογραφίας φαίνεται ότι καταβλήθηκε από κάποιον λαϊκό Βρετό ως δέηση για την οικογένεια του.

Το όλο έργο της αγιογραφήσεως πραγματοποιήθηκε από τον Θεοδόσιο Κακαβά. Πρόκειται για το μόνο σωζόμενο έργο του ζωγράφου αυτού, ο οποίος άνηκε στον περίφημο αγιογραφικό οίκο των Κακαβάδων από το Ναύπλιο. Το έργο αυτό αποδεικνύεται το πρώτο αναφερόμενο έργο του οίκου αυτό και ο Θεοδόσιος ως ο γενάρχης του. Πρόκειται για έναν από τους καλύτερους ζωγράφους της Πελοποννήσου.