Παράγοντας το πολύτιμο ελαιόλαδο

Το ελαιοτριβείο ή "Λιοτρίβι" στο Στεφάνι, κτίσμα της δεκαετίας του 30, διασώζεται ακόμη, στην άκρη του χωματόδρομου που οδηγεί στο περιβόλι, περίπου 300 μ. Ν του χωριού. Το μισογκρεμισμένο πέτρινο κτίσμα έχει υποφέρει φανερά από τα χρόνια εγκατάλειψης, διατηρεί όμως ακόμα όλα τα σύνεργα του. Αποτελεί ιδιοκτησία των Αφοί. Ανδρέας και Θανάσης Παπαντωνίου και Γ. Μιχαλούρος.

Το Λιοτρίβη

Τα χρόνια εκείνα που οι μετακινήσεις γινόντουσαν ακόμα με τα μουλάρια, οι Στεφανιώτες μετέφεραν στο ελαιοτριβείο τις ελιές τους οι οποίες με την σειρά τους αποθηκεύονταν στον τσάρκο, ένα μικρό χτιστό δωμάτιο. Στην συνέχεια οι ελιές ρίχνονταν στο αλώνι ή κόθρο, ένα μεγάλο σιδερένιο καζάνι, στο οποίο δύο περιστρεφόμενες πέτρες πολτοποιούσαν τις ελιές. Στο συγκεκριμένο ελαιοτριβείο οι πέτρες περιστρέφονταν με μηχανοκίηιτη βοήθεια.

Το Αλώνι ή Κόθρο

Αφού είχε τελειώσει η πολτοποίηση, το μίγμα που λεγόταν χαμούρι, έπεφτε από το κόθρο σε μια μικρή πέτρινη στέρνα από ένα πορτάκι. Με κουβάδες το χαμούρι έμπαινε σε μεγάλα τρίχινα τσουβάλια σε σχήμα φακέλου, τα λεγόμενα μουτάφια. Αυτά τα μουτάφια τα έβαζαν το ένα πάνω στο άλλο στο πιεστήριο ή εργάτη. Τοποθετούσαν μια μεταλλική χοντρή λαμαρίνα για να στερεώνονται και με δύο ξύλα, τις μανιβέλες, δύο άνδρες ασκούσαν πίεση ενώ ένας άλλος έβρεχε τα μουτάφια με καυτό νερό από ένα μεταλλικό δοχείο, το μπότσι. Το λάδι έπεφτε σε γούρνα, όπου στο κάτω μέρος έμενε το νερό και στην επιφάνεια το λάδι. Ο διαχωρισμός γινόταν με το χέρι, με την βοήθεια μιας κοχύλας. Με αυτήν μετρούσαν και την ποσότητα του λαδιού, καθώς είχε χωρητικότητα μιας οκάς περίπου.

Το Πιεστήριο