Stephanion

Αρχική Σελίδα > Το Χωριό > Λαϊκό Γλωσσάρι > Ουσιαστικά Ν-Π

Ουσιαστικά Ν-Π

-Ν-
ναχρικό, το	χρήσιμο αντικείμενο του νοικοκυριού
νεραϊδοπαρμένος, ο	ο αλαφροϊσκος, αυτόν που υποτίθεται πήραν οι νεραΐδες
νεροκαϊλα, η	ανυπόφορη δίψα
νητερέσιο, το	επαγγελματική σχέση, δοσοληψία
νίλα, η	η συμφορά, η καταστροφή
νιογάμπρια, τα	το νιόπαντρο ζευγάρη
νοματεϊ, οι	άτομα, πρόσωπα
νόστα, η	νοστιμιά, ενδιαφέρον
νουρά, η	η ουρά
ντάβανος, ο	ο σκούρκος, είδος εντόμου
νταβαντούρι, το	η φασαρία, ο θόρυβος
ντάκος, ο	δερμάτινο δοχείο που έβαζαν μέσα τις βρώσιμες ελιές
ντάλα, η	το κορύφωμα
νταλακαψής	το καταμεσήμερα, όταν ο ήλιος μεσουρανεί
νταλκάς, ο	η καψούρα, η ψυχική φουρτούνα, η αναστάτωση
νταμαχιάρης, ο	ο δουλευταράς
νταμιζάνα, η	μεγάλο γυάλινο μπουκάλι με περίβλημα από ψαθί πλεγμένο
ντάνα, η	σειρά κανονική από όμοια πράγματα
νταραβέρι, το	επαγγελματική ή ερωτική σχέση
ντεγνέτσι, το	το ξύλο, ο ξυλοδαρμός
ντερβίσης, ο	ο θαρραλέος, ο λεβέντης
ντερέκι, το	ο πολύ ψηλός
ντέρτι, το	ο μεγάλος καημός, κατά μια έννοια το μεγάλο παράπονο
ντζιουβέρα, η	μεταλλικό φορείο που μετέφεραν πέτρες
ντορβάς, ο	ταγάρι με το οποίο ταϊζουν τα ζώα καρπό
ντορής, ο	το κοκκινοτρίχικο άλογο
ντορός, ο	ίχνος, πατημασιά, οσμή
ντουβάρι, το	ο τοίχος
ντουγένι, το	ροκάνα
ντουνιάς, ο	όλος ο κόσμος
ντουσέκι, το	στρώμα γεμισμένο με άχυρα (σάλμη)
ντράδες	ότι απέμενε από την επεξεργασία μετατροπής της Κορφής σε βούτηρο

-Ξ-
ξάγναντο, το	το ξέφωτο
ξέδομα, το	το ξεσκότισμα του νου
ξεκωλωμένη, η	βαριά βρισιά, λέγεται όμως με αφέλεια
ξένα, τα	η ξενιτιά
ξενηστηκωμάρα, η	η πείνα
ξέρα, η	η ανοομβρία
ξερομπάκακας, ο	είδος βατράχου που βγαίνει στους δρόμους
ξεροτοιχιά, η	τοίχος με πέτρες χωρίς λάσπη
ξεροφάϊ, το	ξηρά τροφή
ξεσυνέρια, η	η άμιλλα, ο ανταγωνισμός
ξόβεργα, η	παγίδα για πουλιά
ξόμπλι, το	η συκοφαντία, το κουτσομπολιό
ξυλοδεσιά, η	ξύλινη ενισχυτική ζώνη με τοίχο ή το ξύλινο δοκάρι που επιστρέφει τους τοίχους και δένει όλη μαζί την ξυλοκατασκευή της στέγης
ξυλοκαρπιά, η	ευφορία, καλή σοιδειά από δέντρα
ξύστρι, το	εργαλείο με το οποίο έβγαζαντην τρίχα των αλόγων
ξυώνι, το	είσος μαστιγίου που στο κάτω μέρος έιχε ένα μεταλλικό αιχμηρό εξάρτημα για να λαθαρίζει ο ζευγολάτης το αλέτρι

-Ο-
όχτος, ο	χωμάτινο φυσικό αντέρεισμα
παγάνα, η	παγανιά
παγανιά, η	καταδιωτικό απόσπασμα που σκόρπιο ανιχνεύει
παλούκι, το	ο πάσσαλος
πανωβράτσι, το	μάλλινο παντελόνι υφαντό στο αργαλειό. το φορούσαν οι ηλικιωμένη πάνω από το παντελόνι το χειμώνα ηγια να αντιμετωπίσουν το δριμύ ψύχος
πάπαλο, το	ο αγαθός μέχρι ανοησίας
παπαρούντα, η	η παπαρούνα
παραγώνι, το	ο χώρος γύρω από την φωτογωνιά
παραθάρρια, η	η αλόγιστη εμπιστοσύνη
παραπούλια, το	τα παραβλάσταρα στα λάχανα
παρδαλή, η	ποικιλόχρωμη, η γυναίκα ελαφρών ηθών
πάρτη, η	το μερίδιο
πασπάλα, η	η λεπτή σκόνη που επικάθεται, λεπτό στρώμα χιονιού
πατατούκι, το	ημίπαλτο, φτιαγμένο από τρόχα γίδας
πάτερα, τα	ξύλινα δοκάρια που τα χρησιμοποιούν για να πατούν
πατητήρα, η	επίπεδο, ξύλινο εργαλείο, μπροστά τριγωνικό. Έκοβαν και αλάτιζαν την φέτα
πατιρντί, το	φασαρία, αναστάτωση
πατουλιά, η	συστάδα από θάμνους
πάχνη, η	το μέρος του αχουριού που τρώνε τα ζώα
περίδρομος, ο	το χείλος του πιάτου, μτφ. πολυφαγία
περόνι, το	το καρφί
πεσιάδες, οι	τα πεσμένα κάτω από το δέντρο φρούτα
πεσκέσι, το	δώρα με φαγώσιμα κυρίως
πεσκίρι, το	το ύφασμα που έστρωναν τη Πινακωτή
πετάτσι, το	τα σκουλίκια που πιάνει το τυρί
πηλάλα, η	η τρεχάλα
πίκρα, η	ύπη, οδύνη, θάνατος
πινακωτή, η	ξύλινη βάση με χωρίσματα που τοποθετούσαν τα καρβέλια πριν το ψήσιμο
πιστάρι, το	το πίσω μέρος του σαμαριού
πιτοτάγαρο, το	ταγάρι με πλουμίδια, όπου έβαζαν τη πίτα στους γάμους και τη προσέφεραν στους καλεσμένους
πιτσιάκος, ο	κολοκοτρωνέεικος σουγιάς
πλάκος, ο	η πέτρα, το λιθάρι, η πλάκα
πλευρό, το	ένα σακί γεμάτο
πλέχτης, ο	χώρος στο κατώι που αποθηκεύονταν οι τροφές των ζώων (σανό και άχυρο)
πλιάτσικο, το	η λεηλασία μετά τη μάχη, γενικώς η κλεψιά
πλιατσικολόγος, ο	ο λεηλάτης, ο κλέφτης
πλίθρα, η	πλίνθος, χωμάτινος κύβος που χρησιμέυει για χτίσιμο
πογδίμια, τα	λερωμένα ρούχα
ποδέματα, τα	τα υποδήματα, τα παπούτσια
ποδόλυσσα, η	αρρώστια των σκύλων
ποκάρι, το	το μαλλί μετά το κούρεμα προβάτου
πολποοντίρι, το	μικρό ερπετό όμοιο με την σάυρα, το σαμιαμίδι
πολυφάδι, το	μικρό, μισοτελειωμένο κομμάτι σαπούνι
ποργιά, η	η είσοδος της στρούγκας
πορδάλες, οι	σταφύλια διαλογής
πορόκλεισμα, το	η πόρτα της στρούγκας
πορτάρι, το	πόρτα μικρών διαστάσεων
πόστο, το	καίρια θέση
πουγκί, το	σακούλα για λεφτά, περιουσία γενικά
πριόβολος, ο	μηχανισμός με το οποίο ανάβουν φωτιά
πρόγκος, ο	αιφνιδιασμός με τροπή σε φυγή
προζυμολόγος, ο	πήλινο μικρό δοχείο που τοποθετούσαν το προζύμι για επόμενη χρήση
προσμπούκι, το	λίγες μπουκιές πριν το κύριως πιάτο
προσφάϊ, το	τρώγεται μαζί με το ψωμί
προτζίδα, η	μεταλλικό ρυθμιζόμενο εργαλείο που κρατούσε τεντωμένο το πανί στο αργαλειό
πρωτολούρι, το	ο πρώτος ωριμασμένος καρπός
πυράφι, το	ξύλινη σφήνα που κλείνουν την τρύπα στο βαγένι